Voorbereid op de nieuwe F-gassen certificering? Dit moet je weten!

Heb je een F-gassen certificaat, of overweeg je een F-gassen training? Er gaan een aantal dingen veranderen. Op 11 maart 2024 is de nieuwe F-gassenverordening gepubliceerd. Dat brengt verschillende ingrijpende maatregelen met zich mee, die ook voor de opleidings- en certificeringprogramma’s gelden.
Hoewel nog niet alles tot in detail is uitgewerkt, weten we in grote lijnen wat er gaat wijzigen.

Dit zijn de meest ingrijpende veranderingen:

Naast F-gassen worden natuurlijke koudemiddelen opgenomen
De nieuwe certificeringprocessen gaan 1 september 2025 van start
Op 12 maart 2029 moet iedere monteur in het bezit zijn van een herzien certificaat
Iedereen moet om de 7 jaar hercertificeren

Natuurlijke koudemiddelen worden opgenomen in de F-gassenverordening

De vorige verordeningen hadden alleen betrekking op F-gassen. Met het versneld uitfasen van de F-gassen gaan we massaal overstappen op natuurlijke koudemiddelen. Dit wordt voornamelijk R-744 (CO2) en Koolwaterstoffen zoals R-290 (propaan). Deze koudemiddelen brengen de nodige risico’s met zich mee. Daarom gaan de nieuwe richtlijnen veel meer over veiligheid dan over emissievrij werken.

Wil je momenteel je F-gassen certificaat halen, dan kun je kiezen uit verschillende categorieën. De categorie bepaalt je bevoegdheid en de werkzaamheden die je mag uitvoeren. Heb je een F-gassen categorie 1 certificaat, dan mag je handelingen verrichten aan alle koeltechnisch installaties op F-gassen. Met F-gassen categorie 2 mag je dit ook, alleen ben je beperkt tot installaties met een koudemiddelinhoud van 3kg of 5 ton CO2-equivalent.

Meer hierover lees je in onze blog: Wat is het verschil tussen F-gassen categorie 1 en categorie 2.

In de nieuwe F-gassenverordening worden de categorieën vervangen door certificaten met een letter.

Certificaat A1: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan alle koelinstallaties die werken op F-gassen en koolwaterstoffen.
Certificaat A2: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan koelinstallaties die werken op F-gassen en koolwaterstoffen met een maximale inhoud van 3 kg.
Certificaat B: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan koelinstallaties die draaien op CO2.
Certificaat C: hiermee mag je werken aan installatie met Ammoniak als koudemiddel.
Certificaat D: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan installaties op F-gassen met maximaal 1kg koudemiddelinhoud
Certificaat E: waarmee je alleen taken aan installaties op F-gassen mag uitvoeren wanneer het koelcircuit niet wordt geopend (zoals in het huidige categorie 4).

Worden de ACB natuurlijke koudemiddelen certificaten vervangen?

Ja. De ACB-vakmanschapscertificaten worden vervangen door de nieuwe certificaten. Je zou zeggen, waarom is dat nodig? Met de huidige certificaten kun je toch uit de voeten, bovendien zijn ze vorig jaar helemaal aangepast.

Dat is waar, in Nederland lopen we voor met de ACB-vakmanschapscertificaten voor natuurlijke koudemiddelen. Maar dit geldt niet in alle Europese landen. Daarom worden ze op genomen in de nieuwe F-gassenverordening.

Vanaf 12 maart 2029 moet iedereen over op de nieuwe certificering

Zet 12 maart 2029 in je agenda, want dat is de datum dat alle oude certificaten vervallen. Ben je in het bezit van een F-gassen categorie 1 certificaat? Dan mag je tot 12 maart 2029 gewoon werken aan installaties met synthetische koudemiddelen.

Vrijstelling voor monteurs met bestaande certificaten

Al die kennis die je met het F-gassen cateogorie 1 of 2 certificaat hebt behaald blijft geldig. Want al moet je voor 12 maart 2029 een nieuw certificaat halen, je krijgt vrijstelling voor de onderdelen waar je al voor gecertificeerd bent.

Heb je een F-gassen categorie 1 certificaat, dan moet je in 2029 over op een A1- of A2-certificaat. Omdat je al een F-gassencertificaat hebt, krijg je vrijstelling voor dat onderdeel. Je moet dan alleen nog het brandbare gedeelte halen.

Heb je zowel je F-gassen categorie 1 en je B1 brandbare koudemiddelen certificaat. Dan krijg je voor beide onderdelen vrijstelling en hoef je alleen een theorie-examen af te leggen om te voldoen aan de nieuwe certificering.

Meer hierover lees je in deze blog: Vrijstelling voor A1- en A2- koudemiddelencertificaat

Toch zul je voor die tijd al actie moeten ondernemen, want er gaan al dingen veranderen in de trainingen en de daarbij behorende examens.

De nieuwe certificeringsprocessen gaan 1 september 2025 van start

Officieel gaan per 1 september de nieuwe persoonscertificeringen voor F-gassen in. Dat betekent dat je geen F-gassen categorie 1 of categorie 2 certificaat meer kan halen, maar alleen een A1- of een A2-certificaat. Wij zetten zelf nog vraagtekens bij deze datum, want als opleider hebben we nog steeds geen harde informatie gekregen over de installatie- en locatie-eisen.

Ook zijn de nieuwe BRL 100 en BRL 200 nog niet klaar. Zolang deze informatie niet beschikbaar is, kunnen we geen examen afnemen omdat de exameneisen niet bekend zijn. Het kan dus maar zo dat deze datum wordt uitgesteld naar 1 januari 2026.

Meer over de BRL 100 en BRL 200 lees je in deze blog.

De wijzigingen in de nieuwe F-gassenverordening worden door Rijkswaterstaat uitgevoerd. Zij hebben de hulp ingeschakeld van verschillende examenbureaus zoals STEK en STE, maar ook de branchevereniging NVKL. Zij buigen zich momenteel over de concept uitvoeringsverordening.

Om de 7 jaar hercertificeren

Als je in Nederland je F-gassen certificaat haalt dan is deze voor de rest van je leven geldig. In België is hij maar 5 jaar geldig. Daar komt verandering in.

Met de nieuwe F-gassenverordening moet je om de 7 jaar hercertificeren. De huidige ACB-vakmanschapscertificaten hebben al een hercertificeringplicht na 5 jaar. Met de nieuwe verordening wordt dat verruimt naar 7 jaar.

Het is nog niet duidelijk hoe die hercertificering eruit gaat zien, waarschijnlijk zal dit middels een theorie-examen gaan.

Wat wel duidelijk is, voor 12 maart 2029 moet iedereen hercertificeren volgens de nieuwe verordening. Stel; je haalt in de zomer van 2025 je F-gassen categorie 1 certificaat, dat betekent dat deze tot 12 maart 2029 geldig is. Dat is een kleine 5 jaar.

Maar hercertificering moet toch pas na 7 jaar?

Klopt, maar volgens de verordening moet iedereen in 2029 gecertificeerd zijn volgens de nieuwe normen.

Wij hebben het niet verzonnen.

Wat ons betreft geldt voor iedereen een termijn van 7 jaar. Dan krijg je een gefaceerde hercertificering en daar heeft iedereen baat bij. Met de huidige plannen hebben we begin 2029 een explosie van mensen die voor hun hercertificering gaan. En 7 jaar later weer. Wellicht dat ze deze eis nog ombuigen?

Waarom de nieuwe F-gassenverordening?

De F-gassenverordening is een Europese wetgeving die tot doel heeft om de uitstoot van gefluoreerde broeikasgassen (F-gassen) zoveel mogelijk te verminderen. De eerste versie is in januari 2015 van kracht gegaan. De wijzigingen in dit artikel hebben betrekking op de derde versie van de F-gassenverordening.

Volgens de Europese Green Deal moeten op den duur CO2-neutraal zijn.

2030: een CO2 reductie van 55%
2050: geheel CO2-neutraal

Omdat F-gassen gigantische broeikasgassen zijn, worden ze versneld uitgefaseerd. Hierdoor zal het gebruik van natuurlijke koudemiddelen fors toenemen.

Conclusie

De nieuwe F-gassenverordening introduceert ingrijpende wijzigingen in opleiding en certificering. Grootste wijzigingen zijn de opname van natuurlijke koudemiddelen en hercertificering elke 7 jaar.

Deze veranderingen, die medio 2025 van start gaan, vereisen aanpassing van de BRL100 en BRL200. Hiermee verschuift de focus naar veilig werken met natuurlijke koudemiddelen zoals CO2 en propaan.

Met de invoering van nieuwe certificaten (A t/m E) krijgen we een gestandaardiseerde aanpak die in heel Europa geldt. Dit is essentieel voor het behalen van de ambitieuze CO2-reductiedoelen van de Europese Green Deal.

NIEUWS

Hoe haal ik mijn A2-koudemiddelen certificaat?

Je hebt het waarschijnlijk al gehoord, er komen nieuwe koudemiddelen certificaten. Een daarvan is het A2-koudemiddelen certificaat. In dit artikel lees je hoe je aan dit certificaat komt.

Lees verder